Тоғларнинг ҳаракатланиши (видео) | ||||
|
Йигирманчи асрнинг бошларида олмон тадқиқотчиси Альфред Вегенер «Ер шаридаги қитъалар сайёрамизнинг илк ривожланиш даврида ёнма-ён жойлашган бўлиб, уларнинг турли томонга ҳаракатланиши оқибатида бир-биридан ажралиб, вақт ўтиши билан бир-биридан узоқлашиб кетган», деган илмий фаразни илгари сурди. Аниқланишича, Ер сатҳини ташкил қилувчи олтита катта пласт ва сон-саноқсиз майда пластлар узлуксиз ҳаракатда экан.
Ер пўстлоғи ва мантиядан ташкил топган Ер юзасининг қалинлиги 100 км гача бўлиб, пластлар деб аталган бўлаклардан ташкил топган. Ҳозирги кунда Ер сиртини олтита катта ҳамда ғоятда кўп кичик ва майда пластлар ташкил қилади. Плиталар тектоникаси деб номланган бу назарияга кўра, астеносфера қатламида бу пластлар узлуксиз горизонтал ҳаракатдадир. Масалан, Атлантика уммонининг майдони йил сайин кенгайиб бормоқда. Фан бу ҳодисани кашф этганига кўп бўлмади. Бу ҳодисанинг еттинчи асрда нозил бўлган Қуръон оятларида очиқ-ойдин айтилгани эса бу муқаддас китобнинг Аллоҳ Таолонинг ҳақ каломи эканлигини яна бир тасдиқловчи илмий мўъжизадир. |