Қуръонда келган «Аҳли байт» ифодасига кимлар киради?

Жавоб
Аҳли байт атамаси Қуръони Каримда икки оятда икки оилага нисбатан келади.
Биринчиси, Иброҳим (алайҳиссалом)нинг оилаларига нисбатан фаришталар томонидан айтилади. Уни Аллоҳ бу тарзда ифодалаган:
قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللّهِ رَحْمَتُ اللّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ {73}
«Улар: «Аллоҳнинг амридан ажабланасанми? Эй аҳли байтлар, сизларга Аллоҳнинг раҳмати ва баракотлари бўлгай. Албатта, У мақталган ва буюк Зотдир», дедилар» (Ҳуд, 73).
Иккинчиси, Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам)нинг оилалари – оиладаги аёлларга нисбатан ишлатилган:
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا
يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً {33}
«Виқор билан уйингизда ўтиринг. Илгариги жоҳилиятнинг очиқ-сочиқлиги каби очиқ-сочиқ юрманг. Намозни тўкис адо этинг, закот беринг, Аллоҳга ва унинг Расулига итоат қилинг. Албатта, Аллоҳ сиздан кирни кетказиб, бутунлай поклашни хоҳлайди, эй аҳли байт!» (Аҳзоб, 33).

Мазкур оятдаги хонадон аҳлига Али, Ҳасан ва Ҳусайн каби эркаклар ҳам киришини Ҳасан Таҳсин Файзли айтган (Ҳасан Таҳсин, 433-бет). «Оли Набий»га эркаклар ҳам, аёллар ҳам киришини Имом Насафий ҳам таъкидлаган («Тафсири Насафий». 3-жузъ, 302-бет).
Қўшимча маълумот:
فَقَالَ لَهُ حُصَيْنٌ وَمَنْ أَهْلُ بَيْتِهِ يَا زَيْدُ أَلَيْسَ نِسَاؤُهُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ قَالَ نِسَاؤُهُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ وَلَكِنْ أَهْلُ بَيْتِهِ مَنْ حُرِمَ الصَّدَقَةَ بَعْدَهُ. قَالَ وَمَنْ هُمْ قَالَ هُمْ آلُ عَلِىٍّ وَآلُ عَقِيلٍ وَآلُ جَعْفَرٍ وَآلُ عَبَّاسٍ . قَالَ كُلُّ هَؤُلاَءِ حُرِمَ الصَّدَقَةَ قَالَ نَعَمْ.
«Ҳусайн (ровий) унга (Зайд ибн Арқам (розияллоҳу анҳу) у Зотдан кейинги садақа ҳаром қилинганларидир», деди. Ҳусайн: «Улар кимлар?» деб сўради. У: «Улар Али, Ақил, Жаъфар, Аббос оилаларидир», деди. «Буларнинг ҳаммасига садақа ҳаром қилинганми?» деб сўради. У: «Ҳа!» деди. (Муслим, 6378).